Hoe ouder ik word hoe onbekender het verleden voelt

Ik ben nu vierentwintig en heb sinds een jaar of twee een bewustzijn van mijn bagage – letterlijk dat ik me bewust ben geworden van mijn ervaringen. Daarvoor heb ik het gevoel gehad dat ik elke dag opnieuw leefde, elke dag ongestoord verder – de toekomst lag voor me en de snelheid was groot! Ik zie het nu zo’n beetje als iets met een drempelwaarde: je krijgt het pas als je genoeg hebt meegemaakt, dan pas heb je bagage, dan word je bewust van terugblikken en het ervaren van de keuzes die je hebt gemaakt. Dat was bij mij zo rond de tweeëntwintig. Sindsdien leid ik een langzamer leven, berekender, omdat het verleden de tijd heeft gekregen tot me te komen. Ik ben er nu bewust van. Ik noem het – met enige filosofische overmoed, toegegeven – de switch van egocentrisme actualis naar egocentrisme anticipalis: van leven zonder bagage, volledig in het moment, naar leven mét bagage, waarin je vooruit begint te denken, je toekomst probeert te vormen, en eigenlijk al bezig bent met wat je later zult mee- en terugdragen¹.

Toch heb ik steeds vaker ook het gevoel dat ik me minder kan verbinden met mijn jongere zelf – alsof ik me niet helemaal herken in bepaalde versies van mij, of ze zelfs langzaam verlies. Dat brengt mij tot de realisatie dat ervaring en (dus) identiteit – weliswaar gevormd door het verleden, de geschiedenis, herinneringen – van korte (band)breedte zijn, namelijk zo groot en relevant als de eenheid van het heden. Want dat is het enige moment, de enige ervaring, waar je echt van bewust bent; de rest is een herinnering, en dus subjectief. Misschien bestaat er behalve een drempelwaarde, ook zoiets als een limiet bij bagage... Hoe ouder ik word hoe onbekender het verleden voelt.

Rais sin tera - Wortels zonder grond Brassavola nodosa